Nhiều người rất mong muốn bán nhà vì kẹt tiền hay đang được giá để thu về một khoản tiền không nhỏ. Song, đến lúc sửa soạn “tiền trao, cháo múc” thì lại lấn cấn ở chỗ cơ quan chức năng không giải quyết cho bán vì lí do: vào thời điểm nhà xây xong, người chủ chưa làm hoàn công, nên giờ không thể chuyển nhượng.
Nhà chưa hoàn công có bán được không?
Nhà chưa hoàn công có sang tên được không? Hoàn công là thủ tục mà bất cứ công trình nhà ở nào cũng phải làm và nếu nhà chưa hoàn công thì chỉ do một trong hai nguyên nhân: chủ nhà không đi làm hoàn công hoặc nhà xây sai phép nên không hoàn công được. Nhiều chủ nhà quan niệm: có nhà để ở là được chứ chẳng buôn bán gì nên xem nhẹ thủ tục hoàn công này. Họ chỉ nhận ra mình “sai quá sai” cho đến khi phát sinh nhu cầu chuyển nhượng căn nhà của mình cho người khác.
Vì thế, cứ xây dựng xong căn nhà, mà không hoàn công (tổ chức lập biên bản nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng) thì không được lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà. Để nhà ở có thể bán, tức đưa vào giao dịch dân sự, thì phải được công nhận tính pháp lý, tức được cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà.
Hoàn công nhà ở: đến đâu để làm thủ tục?
Hiện nay, để hoàn công nhà ở, chủ nhà cần liên hệ lại cơ quan đã cấp giấy phép xây dựng cho mình để được hướng dẫn cách chuẩn bị hồ sơ, hoàn thành thủ tục hoàn công. So với việc hoàn công ngay sau khi nhà xây xong, thì giờ đây sẽ phức tạp và mất thời gian hơn. Nhưng để đảm bảo không đối mặt với hàng ngàn rắc rối sau này cho cả người bán và người mua nhà, không để xảy ra tình trạng sang tay, đổi chủ không hợp pháp 100% và lắm rủi ro.
Do số lượng nhà ở chưa được hoàn công nhiều, thủ tục hoàn công cũng không hề đơn giản, nên người bánh và người mua nhà thường phải “chơi chiêu”, lách luật “cầu may” bằng cách hai bên chỉ chuyển nhượng quyền sử dụng đất (tức sổ đỏ) cho nhau. Còn lại, quyền sở hữu nhà ở thì không được chuyển giao. Do đó, mua bán nhà chưa hoàn công thời nay cũng chỉ có người mua nhà chịu “thiệt”. Mà người mua nhà rủi ro thì họ sẽ e dè hơn khi mua nhà chưa hoàn công, dẫn tới việc bán nhà cũng gặp khó không ít.
Mua nhà chưa hoàn công: Có ai thử “liều”
Đơn cử, bạn mua nhà ngoài việc để ở ra, không còn mục đích nào khác. Căn nhà này vốn cũng đã có sổ hồng trước, còn chưa hoàn công là do sau khi sửa chữa, xây lại thì không đúng giấy phép nên không hoàn công được. Các trường hợp nhà ở như vậy đều có thể an tâm mua. Bởi ngoài việc sổ hồng (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và công trình, vật kiến trúc gắn liền với đất) chưa cập nhật hiện trạng mới của căn nhà thì cũng không phải là việc gì quá nghiêm trọng. Miễn giấy tờ người chủ đưa cho bạn là đầy đủ, hợp lệ cùng với gía rao bán hợp lý là được.
Bên cạnh những khó khăn khi bổ sung thủ tục hoàn công, thì mua nhà chưa có giấy phép hoàn công cũng rất rủi ro nếu người chủ cũ vốn chưa có sổ hồng. Trong trường hợp căn nhà như vậy, giá có tốt đến mấy thì mua về cũng đồng nghĩa với việc tự mình rước nợ vào thân. Đặc biệt, rủi ro còn tăng cao gấp bội nếu cơ quan chức năng rà soát đến căn nhà chưa hoàn công mà bạn vừa mua. Vì theo quy định, nhà xây trái phép hoàn toàn có thể bị phạt hoặc cưỡng chế tháo dỡ.
Tóm lại, nhà cửa có đầy đủ tính pháp lý vẫn là an toàn nhất. Dù mục đích chỉ để ở hay sau này có bán, tặng, cho, thì nhà cũng cần hoàn công nghiêm chỉnh. Với sự thương thảo của hai bên mua bán, chủ nhà có thể tìm các cách thức phù hợp để hoàn công kịp thời trước khi chuyển nhượng cho bên kia. Thủ tục hoàn công được xem là thủ tục nhỏ thôi nhưng vô cùng cần thiết hiện nay bởi nó liên quan trực tiếp tới tính pháp lý của căn nhà.
